Fontes historiae Magni Ducatus Lithuaniae


X–XIII вв. | XIV в. | XV в.

[1254.IX.20], Datum Anagnie, XII Kalendas Octobris, anno XIIo. Ананьи. Папа Иннокентий IV сообщает епископу Литвы Христиану, что утверждает возведение его в епископский сан, но освобождает его от присяги, данной архиепископу Ливонии и Пруссии; попечение об этом деле поручается епископу Дерпта.

Оригинал: неизвестен.
Копия 1: Тайный архив в Ватикане. Reg. Vat., vol. 23, ep. 212, f. 175v.

Основные публикации и литература: Vetera monumenta Poloniae et Lithuaniae / Ed. A. Theiner. T. 1. 1217–1409. Romae, 1860. P. 59, № 121; Preussisches Urkundenbuch. Politische Abteilung. Bd. 1. H. 1 / Hrsg. von R. Philippi, C.P. Wölky. Königsberg, 1882. S. 218–219, № 293; Міндаў кароль Літовіі ў дакументах і сьведчаньнях / Уклад., падрыхт. да выд., пераклад А. А. Жлуткі. Менск, 2005. С. 70–71, № 13 (по копии 1, перевод на белорусский язык).

Латинский текст воспроизводится по публикациям А. Тейнера и А. А. Жлутко.

      [Innocentius episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri] Christiano, episcopo Lethovie, [salutem et apostolicam benedictionem].
      Inclinati precibus carissimi in Christo filii nostri ... illustris regis Lethowie, de novo conversi ad cultum fidei christiane, venerabili fratri nostro ..., archiepiscopo Livonie ac Pruscie, prout accepimus, sub certa forma dedimus nostris litteris in mandatis, ut cathedrali ecclesie, quam dictus rex in partibus suis de novo sub propriis expensis erigere ac dotare magnifice intendebat, te, tunc fratrem presbyterum hospitalis sancte Marie Theutonicorum in Livonia, ad requisitionem regis eiusdem, auctoritate nostra preficeret in pastorem et tibi munus consecracionis impenderet, ac debitam obedientiam et reverentiam faceret a subditis exhiberi, recepturus a te postmodum pro nobis et ecclesia Romana fidelitatis solite iuramentum iuxta formam, quam sibi sub bulla nostra misimus interclusam. Sane idem archiepiscopus, priusquam ad ipsum huiusmodi nostre littere pervenissent, de te providit ecclesie memorate, iuramentum fidelitatis suo et ecclesie sue nomine a te recipiens, licet hoc de intentione nostra nullatenus exstitisset, maxime cum terra Lethovie sit iuris et proprietatis beati Petri, ac pro eiusdem regis honore, quem a sue conversionis inicio assumpsimus in filium ecclesie specialem et regie dignitatis titulo fecimus insigniri, nullum ibi esse velimus episcopum, qui alii, quam Romano pontifici sit subiectus. Quia vero predicto rege a nobis postmodum per affectuosas litteras postulante, ut super hoc providere de circumspectione sedis apostolice curaremus, nos, eius precibus annuentes, te ad observantiam predicti iuramenti, taliter prestiti, decrevimus aliquatenus non teneri, nos provisionem de te factam per archiepiscopum memoratum, quem propter hoc in persona tua nullam iurisdictionem volumus obtinere, ratam et firmam habentes, ipsam auctoritate apostolica confirmamus etc. usque communimus. Decernentes irritum et inane, si quid, postquam litteras nostras super provisione de te facienda concessimus, sine speciali mandato nostro, faciente de illis plenarium mentionem, fuit ab aliquo vel de cetero fuerit attemptatum. Nulli etc. nostre confirmationis et constitutionis etc.
      Datum Anagnie, XII Kalendas Octobris, anno XIIo.
      ..., episcopus Tarbatensis datus est super hiis conservator. Non obstante, si aliquibus personis vel dignitatibus a sede apostolica sit indultum, quod suspendi vel interdici, aut excommunicari non possint, de indulto huiusmodi sibi concesso plena et expressa seu de verbo ad verbum in nostris litteris mentio habeatur.

О.Л. Fontes historiae Magni Ducatus Lithuaniae; starbel.by/dok/d298.htm, 2019.VI.17.