Fontes historiae Magni Ducatus Lithuaniae


X–XIII вв. | XIV в. | XV в.

[1254.IX.20], Datum Anagnie, duodecimo Calendas Octobris, pontificatus nostri anno duodecimo. Ананьи. Папа Иннокентий IV поручает епископу Дерпта позаботиться о том, чтобы никто не чинил препятствий епископу Литвы Христиану в вопросах, касающихся его назначения и юрисдикции.

Оригинал: неизвестен.
Копия 1: Geheimes Staatsarchiv Preußischer Kulturbesitz. Schieblade III, nr. 61. Транссумпт от 26 мая 1388 г. (Рига), сделанный по распоряжению ливонского магистра Робина фон Эльца.

Основные публикации и литература: Codex Diplomaticus oder Uhrkunden, so die Pommersch-Rügianisch- und Caminsche auch andere benachbarte Lande angehen / Hrsg F. von Dreger. Stettin, 1748. S. 359–360, № 251; Index corporis historico-diplomatici Livoniae, Esthoniae, Curoniae oder Kurzer Auszug aus derjenigen Urkunden-Sammlung, welche für die Geschichte und das alte Staatsrecht Liv-, Ehst- und Kurland's [...] von den Ritterschaften Liv-, Ehst- und Kurland's zusammengebracht worden ist. Tl. 1. Vom Jahre 1198 bis zum Jahre 1449 incl. Dorpat – Riga, 1833. S. 116, № 453; Codex diplomaticus Lithuaniae, e codicibus manuscriptis, in archivo secreto Regiomontano asservatis / Ed. E. Raczyński. Vratislaviae, 1845. S. 9–10, № 6; Liv-, esth- und curländisches Urkundenbuch nebst Regesten / Hrsg. von F. G. von Bunge. Abteilung 1. Bd. 1. 1093–1300. Reval, 1853. Col. 356, № 275 (регест: S. 77, № 311); Narbutt T. Pomniejsze pisma historyczne szczególnie do historyi Litwy odnoszące się. Wilno, 1856. S. 38; Daniłowicz I. Skarbiec diplomatów papiezkich, cesarskich, krolewskich, książęcych. T. 1. Wilno, 1860. S. 86, № 141; Preussisches Urkundenbuch. Politische Abteilung. Bd. 1. H. 1 / Hrsg. von R. Philippi, C.P. Wölky. Königsberg, 1882. S. 218–219, № 293; Міндаў кароль Літовіі ў дакументах і сьведчаньнях / Уклад., падрыхт. да выд., пераклад А. А. Жлуткі. Менск, 2005. С. 72–73, № 14 (по копии 1, перевод на белорусский язык).

Латинский текст воспроизводится по публикациям Э. Рачинского и А. А. Жлутко.

      Innocentius episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri ..., episcopo Tarbatensi, salutem et apostolicam benedictionem.
      Inclinati precibus carissimi in Christo filii nostri, illustris regis Lethovie, de novo conversi ad cultum fidei christiane, venerabili fratri nostro ..., archiepiscopo Lyvonie ac Pruscie, prout accepimus, sub certa forma dedimus nostris litteris in mandatis, ut kathedrali ecclesie, quam dictus rex in partibus suis de novo sub propriis expensis erigere ac dotare magnifice intendebat, venerabilem fratrem nostrum Christianum episcopum Lethovie, tunc fratrem presbyterum hospitalis sancte Marie Teuthunicorum in Livonia, ad requisitionem regis eiusdem, auctoritate nostra preficeret in pastorem et sibi munus consecracionis impenderet, ac debitam obedienciam et reverenciam faceret a subditis exhiberi, recepturus ab ipso postmodum pro nobis et ecclesia Romana fidelitatis solite iuramentum iuxta formam, quam sibi sub bulla nostra misimus interclusam. Sane idem archiepiscopus, priusquam ad ipsum huiusmodi nostre littere pervenissent, de ipso providit ecclesie memorate, iuramentum fidelitatis suo et ecclesie sue nomine a te recipiens, licet hoc de intencione nostra nullatenus exstitisset, maxime cum terra Lethovie sit iuris et proprietatis beati Petri, ac pro eiusdem regis honore, quem a sue conversionis inicio assumpsimus in filium ecclesie specialem et regie dignitatis titulo fecimus insigniri, nullum ibi esse velimus episcopum, qui alii, quam Romano pontifici sit subiectus. Quia vero predicto rege a nobis postmodum per affectuosas litteras postulante, ut super hoc providere de circumspeccione sedis apostolice curaremus, nos, eius precibus annuentes, ipsum ad observanciam predicti iuramenti, taliter prestiti, decrevimus aliquatenus non teneri. Nos provisionem de ipso factam per archiepiscopum memoratum, quem propter hoc in persona ipsa nullam iurisdiccionem volumus obtinere, ratam et firmam habentes, ipsam per litteras nostras duximus confirmandam, decernentes irritum et inane, si quid, postquam litteras nostras super provisione de ipso facienda concessimus, sine speciali mandato nostro, faciente de illis plenarium mencionem, fuit ab aliquo vel de cetero fuerit attemptatum, quocirca fraternitati tue per apostolica scripta mandamus, quatenus non permittas eundem episcopum super hiis, contra confirmacionis et constitucionis nostre tenorem, ab aliquibus indebite molestari, molestatores huiusmodi per censuram ecclesiasticam, appellacione postposita, compescendo, non obstante, si aliquibus personis, locis vel dignitatibus a sede apostolica sit indultum, quod suspendi vel interdici, aut excommunicari non possint, nisi de indulto huiusmodi sibi concesso plena et expressa, seu de verbo ad verbum in nostris litteris mencio habeatur.
      Datum Anagnie, duodecimo Calendas Octobris, pontificatus nostri anno duodecimo.

О.Л. Fontes historiae Magni Ducatus Lithuaniae; starbel.by/dok/d299.htm, 2019.VI.17.