Dilectis filiis .. magistro, preceptoribus et fratribus domus sancte Marie Thetonicorum Ierusalemitane per Alamaniam, Livoniam, Prusciam et partes circumadiacentes constitutis salutem.
      Gracias agamus Domino Deo nostro, qui per altitudinem diviciarum sapientie et scientie sue omnium creaturarum superans intellectum secundum, ordinatissimam disposicionem suam ad salvandas animas vias prebens et preparans salutares, magnifici viri Gedemini regis Letwinorum direxit votum et preparavit affectum, ut qui iamdudum extitit in paganitatis devio constitutus, sicut laudabilibus ostendit indiciis, ad veritatem converti desiderat fidei orthodoxe et professionis doctrina catholice et moribus imbui christianis. Hoc namque per litteras, hoc per nuncios suos, quos ad sedem apostolicam propter hoc specialiter destinavit, nobis et fratribus nostris sancte Romane ecclesie cardinalibus patefecit, pia et instanti devotarum precium adiectione deposcens, ut ad eum et terras suas nuncios nostros Deum timentes, in lege Domini eruditos, specialiter mitteremus, quorum salutaribus doctrinis cognicione vere fidei illustratus ipse cum aliis ad fidem venire cupientibus christianam sacrum susciperet baptismatis sacramentum. Quas preces cum summo gaudio summaque leticia amplectentes ac eas, cum eius conversio possit superna auxiliante gracia innumeras illarum parcium gentes infidelitatis tenebris involutas ad fidem pertrahere orthodoxam, iocundis desideriis admittentes, venerabilem fratrem nostrum Bartholomeum, episcopum Electensem, et dilectum filium Bernardum, abbatem monasterii sancti Theofredi, Aniciensis diocesis, magni consilii magneque experientie viros, decretorum doctores et in sacra pagina eruditos ac etiam pro ampliatione catholice fidei intrepidis et spontaneis animis laborantes, ad dictum regem et partes illas de dictorum fratrum consilio duximus destinandos, sperantes per gracie celestis auxilium et intentum ac oportunum ministerium eorundem eiusdem regis et aliorum convertendorum ad fidem dominicis horreis uberem segetem inserendam.
      Post hec dilecti filii advocatus, consules et universitas civitatis Rigensis per eorum litteras et nuncios speciales nobis et eisdem fratribus intimarunt, quod idem rex sparsum in se rorem superne gracie per bonorum operacionum incrementa multiplicans, nec solum fide cupiens imbui christiana, sed et ipsam desiderans exhibicione bonorum operum demostrare, tam vos, quam nonnullos ecclesiarum prelatos et religiosos ac principes et nobiles et universitates illarum parcium catholice fidei professores per suas litteras requisivit, ut ad eum speciales nuncios mitteretis, cum quibus ipse desiderabat pacem bonam et firmam perpetuis tenendam temporibus, tractare pariter et firmare. Propter quod dilecti filii nobiles viri universi domini terrarum Livonie et Estonie in festo beati Laurentii anni proximi preteriti certo loco una cum aliquibus ex vobis colloquendi gracia convenerunt ad invistigandum et perscrutandum veritatis formulam, ut eorum verbis utamur, de literis, quas idem rex versus Theotoniam ad vos et predictos nobiles destinarat, in qua collocucione placitis hinc inde consiliis habitis tandem concorditer et unanimiter mittere idoneos et sollennes nuncios, quod admodum dictus rex pecierat, cum pleno mandato faciendi omnia, que christianitati dictarum parcium expedirent, ad ipsius regis presenciam decreverunt.
      Accedentibus ergo tam dictorum prelatorum et nobilium et eiusdem universitatis Rigensis, quam vestris nunciis ad presenciam regis eiusdem, iidem nuncii ab eo, sicut ex eiusdem universitatis insinuacione percepimus, honorifice fuere recepti et splendide pertractati, dictique nuncii litteras suas tam vobis, quam eisdem dominis eorum directas ostenderunt eidem. Quibus visis et auditis idem rex, suo sigillo recognito, confessus est omnes articulos in eisdem litteris comprehensos de cordis sui conscientia processisse, adiciens quod quando legati nostri, quorum cotidie prestolabatur adventum, ad eum pervenerint, id quod Omnipotens Deus novit et in suo corde firmaverat, illico satageret effectum mancipare, subiungens se a suis progenitoribus in sua puericia audivisse, quod Romanus pontifex erat pater et dominus omnium suorum; post quem archiepiscopi et episcopi in orbe preeminent potestate, inferens eisdem nunciis, quod loquerentur de pace hinc inde firmanda, qua mediante et Dei suffragante clemencia omne bonum inter eum et christianitatem illarum parcium poterat ordinari. Verum iidem nuncii necessitate et utilitate christianitatis attenta cum ipso rege et suis pacis federa inierunt pro cunctis hominibus christianis, prout iniendi et faciendi pacem huiusmodi plenam habebant ab eorundem dominis facultatem, quam quidem pacem tam rex et sui, quam vestri et alii nuncii supradicti observare inviolabiliter iuraverunt, prout in litteris inde confectis Theotonico scriptis sigillo predictorum regis et nunciorum communitis, quarum tenores de Theotonico in Latinum translatos nobisque transmissos de verbo ad verbum presentibus inseri fecimus, plenius continetur. Quare pro parte .. advocati, consulum et universitatis predictorum fuit nobis humiliter supplicatum, ut cum observacio pacis eiusdem in evidentem profectum et comodum cunctorum fidelium illarum parcium redundare eiusque violatio, si, quod absit, forsan contingeret, in evidens eorumdem dispendium ac impedimentum ampliationis christiane fidei cedere dinoscatur, illam firmiter observari auctoritate apostolica mandaremus.
      Nos igitur attendentes, quod in capitulis contentis in ordinacione pacis predicte nichil est obvium fidei, nil moribus christianis adversum, et quod per eam faciente Domino via paratur et prestatur habilitas, ut per oportunam opem fidelium et sancte predicationis officium paganitas illarum parcium dimissis errorum tenebris ad vere fidei lumen divina opitulante gracia convertatur, ipsam de eorundem fratrum nostrorum consilio fore providimus observandam. Quocirca universitati vestre per apostolica scripta in virtute obedientie districte precipiendo mandamus, quatenus ob reverenciam apostolice sedis et nostram necnon ob religionem iusiurandi, quod super observacione pacis predicte in animas vestras nuncii vestri sicut et alii nuncii prestitisse noscuntur, cuius iusiurandi transgressio et contemptus in fame vestre dispendium et iacturam et animarum perniciem redundaret, ac eciam ob religionis vestre decorem, cuius professio, sicut ad exaltationem fidei vos pugiles reddere debet intrepidos, sic ab omnibus, que eiusdem fidei propagationis negocium impedirent, vos exhibere debet omnimodis alienos, predictam pacem iuxta capitula in eius ordinacione contenta inviolabiliter observetis et per subditos ordinis vestri faciatis inviolabiliter observari. Alioquin venerabili fratri nostro .. episcopo et dilectis filiis .. preposito et .. decano Osilensibus damus nostris litteris in mandatis, ut ipsi vel duo aut unus eorum per se vel per alium seu alios, vos et quoslibet alios ad observacionem pacis predicte per censuram ecclesiasticam et penas alias, quas viderint expedire, appellacione remota compellant, non obstantibus quibuscumque privilegiis vobis et ordini vestro et quibuslibet aliis communiter vel divisim ab apostolica Sede concessis, quod excommunicari, suspendi vel interdici minime valeatis per litteras apostolicas non facientes plenam et expressam ac de verbo ad verbum de concessione huiusmodi mencionem.
      Tenor autem litterarum eiusdem regis super dicta pace confectarum talis est.

      Omnibus has litteras visuris vel audituris Gedeminne, Lethowinorum rex, pacem in Domino et salutem.
      Universis notum facimus per presentes, quod secundum nostras litteras venerunt ad presenciam nostram nuncii dominorum terrarum Livonie et Estonie; ex parte domini archiepiscopi Rigensis: domini Woldimarus miles de Rosen, Arnoldus Stoyve generalis vicarius eiusdem domini archiepiscopi Rigensis; ex parte capituli: domini Iohannes Molendinum et Thomas, canonici Rigenses; ex parte domini episcopi Osiliensis: domini Bartholomeus miles de Velin, Ludolfus de Alba curia, canonicus Osiliensis; ex parte domini episcopi, vasallorum suorum et civitatis Tarbatensis: dominus Hermannus Longus, consul ibidem; ex parte capitanei nobilissimi regis Dacie et vasallorum suorum: frater Arnoldus, prior Predicatorum in Revalia, et Hinricus miles de Parenbeke; ex parte magistri et fratrum domus Theotonicorum: fratres Iohannes de Lowenbrunke commendator de Mithowe, et frater Otto Bramhorn; ex parte civitatis Rigensis: domini Henricus de Mithowia, Iohannes Langleside, Ernestus Dives, frater Wessellus, prior Predicatorum, et frater Albertus Sluc, ex parte Minorum.
      Nos vero consilio et consensu discretorum virorum nostrorum cum prelibatis nunciis et omnibus christianis inire decrevimus pacem stabilem atque firmam, cum omnibus etiam, qui nuncios suos ad nos dirigunt et pacem nobiscum tenere intendunt in tali condicione, quod omnes vie in terra et in aqua sine omni impedimento advenienti, recedenti et pergenti ipsi ad nos et nos ad ipsos, unicuique etiam hominum aperte et libere debent esse.
      Iste sunt terre, cum quibus pacem inivimus supradictam. Primo enim nostri ex parte: Eustoythen, Sameyten, Pleskowe et omnes Ruteni, qui subiciuntur dominio nostro; ex parte dominorum terrarum Livonie et Estonie: diocesis et civitas Rigensis; ex parte magistri et fratrum Theotonicorum domus: Memelam, terras Curlandie, Lyvonie et totum, quod ad custodiendum spectat magistro et fratribus supradictis; ex parte domini Osiliensis ecclesie episcopi: sua diocesis et totum, quod sue subicitur potestati; ex parte domini episcopi Tarbatensis: sua diocesis et omnes, qui sue protectioni subiciuntur cum civitate Tarbatensi; ex parte illustris regis Dacie: Harien, Wirlant, Albentaken et totum, quod sue subicitur dicioni.
      Prelibatam pacem facere decrevimus conditione subscripta, quod si aliqua inter nos controversie materia fuerit orta, ad amicitiam reformari debet mediante iusticia vel amore.
      Item si alicui iniusticia accideret in terminis supradictis, illam debere prosequi secundum iuris exigenciam illius patrie, in qua iniusticia qualiscumque fuerit irrogata.
      Si ibidem iusticia aliqualiter fuerit denegata, extunc est ad dominorum presenciam dirigenda, qui exhibebunt iusticie complementum.
      Insuper, si aliquis bona alterius abduxerit in terram aliam, restitui debent, quandocumque fuerint requisita.
      Ceterum si aliquis liber homo pergere vel ire decreverit de una terra in aliam, debet habere liberam potestatem.
      Preterea si aliquis servus proprius fugam dederit in terram aliam, restitui debet, quando fuerit postulatus.
      Prefata enim pax debet esse stabilis atque firma, et nulli omnino hominum liceat eam infringere, nec de nostris subditis aliquis sine nostro consensu renunciande paci predicte habebit aliqualiter potestatem. Si autem aliqua pars contradicere et renunciare voluerit ex iusta causa paci predicte, duobus mensibus alter alteri predicere studeat manifeste.
      Preterea vero, ut omnia inter nos caritative se habeant et amice, damus et concedimus omni hominum ad nos venienti et recedenti in omnibus ius Rigense.
      Et unusquisque ex utraque parte emendo et vendendo omnia mercimonia sibi competencia liberam habeat facultatem.
      In testimonium premissorum et firmitatem pacis sepedicte nostrum regale sigillum presentibus est appensum.
      Datum in castro nostro Vilna, anno Domini M^oCC^oXXII^oI dominica proxima post festum beati Michaelis.

      Item tenor litterarum dictorum nunciorum super dicta pace confectarum talis est.

      Omnibus presens scriptum visuris vel audituris Arnoldus Stoyve, venerabilis in Christo patris ac domini domini Frederici Dei et apostolice Sedis gratia sancte Rigensis ecclesie archiepiscopi in spiritualibus vicarius generalis, Woldemarus miles de Rosen, Iohannes Molendinum et Thomas, eiusdem sancte Rigensis ecclesie canonici, Ludolfus de Alba curia canonicus, Bartholomeus miles de Velin, vassallus Osiliensis ecclesie, Hermannus Longus, consul Tarbatensis, frater Arnoldus prior fratrum Predicatorum in Ravalia, Hinricus miles de Parenbeke vassallus excellentissimi principis regis Dacie, frater Iohannes de Lowenbruke commendator in Mithowia, frater Otto Bramhorn, professores ordinis Theotonicorum domus, Hinricus de Mithowia, Iohannes Langleside, Ernestus Dives, consules civitatis Rigensis, frater Wessellus prior Predicatorum, frater Albertus Slut de ordine Minorum salutem in Domino sempiternam.
      Noverint universi presencium inspectores, quod nos prenominati nuncii nuper ad magni cum principem Gedeminnem Lethowinorum regem cum plena potestate faciendi et dimittendi missi, cum ipso rege et suis pro omnibus hominibus christianis, qui suos nuncios ad nos dirigunt et pacem nobiscum tenere intendunt, inivimus pacem stabilem atque firmam condicione subscripta, quod omnes vie in terra et in aqua sine omni impedimento unicuique homini venienti et pergenti ipsi ad nos et nos ad ipsos aperte et libere debent esse.
      Iste vero sunt terre cum quibus et pro quibus pacem inire decreuimus supradictam. Primo enim ex parte regis predicti: Lethowie, Eustoythen, Sameyten, Pleskowe et omnes Rutheni, qui eiusdem regis dominio subiciuntur. Ex parte dominorum terrarum, qui nos ad Lethowiam emiserunt: primo tota diocesis civitasque Rigensis; ex parte magistri et fratrum Theothonicorum domus: Memelam, terras Curonie, Lyvonie et totum, quod ad custodiendum spectat magistro et fratribus supradictis; ex parte domini episcopi ecclesie Osiliensis sua diocesis et totum, quod sue subicitur potestati; ex parte domini episcopi Tarbatensis: sua diocesis et omnes, qui sue protectioni subiciuntur cum civitate Tarbatensi; ex parte gloriosi principis regis Dacie: Harien, Wirlant, Albentaken et omne, quod sue subicitur dicioni.
      Ac prelibatam pacem conditione infrascripta facere decrevimus, quod si alicui iniusticia accideret in terminis supradictis, illam debere prosequi secundum iuris exigentiam illius patrie, in qua qualiscumque iniusticia fuerit irrogata; quod, si ibidem iusticia aliqualiter fuerit denegata, extunc est ad presentiam dominorum dirigenda, qui exhibebunt secundum iuris formulam iusticie complementum.
      Item si aliqua inter nos contentionis materia quocumque casu fuerit orta, reformari debet ad amiciciam pristinam mediante iusticia vel amore.
      Insuper, si aliquis bona alterius abduxerit in terram aliam, restitui debent, quandocumque fuerint postulata.
      Ceterum si aliquis liber homo ire vel pergere decreverit de una terra in aliam, debet habere liberam potestatem.
      Preterea si aliquis servus proprius fugam dederit in aliam terram, debet restitui, quando fuerit requisitus.
      Prefata enim pax debet manere stabilis atque firma et nulli omnino hominum liceat eam infringere, aut de nostris subditis aliquis sine nostro consensu renunciando paci predicte aliqualiter habeat potestatem. Si autem aliqua pars contradiceret et renunciare paci predicte voluerit, duobus mensibus altera alteri predicere studeat manifeste.
      Preterea vero, ut omnia inter nos caritative se habeant et amice, damus et concedimus omni homini ad nos venienti et recedenti in omnibus ius Rigense.
      Et unusquisque ex utraque parte emendo et vendendo omnia mercimonia sibi competencia habeat liberam facultatem.
      In premissorum testimonium et pacis sepedicte firmitatem sigilla omnium nostrorum nunciorum predictorum presentibus sunt appensa.
      Datum in castro nostro Vilna, anno Domini M^o CCC^o XXIII^o dominica proxima post festum Michaelis.

      Datum Avinione, II Kal. Septembris anno octavo.