Текст на средненижненемецком языке: Латвийский государственный исторический архив в Риге (Latvijas Valsts vēstures arhīvs). Ф. 673. Оп. 4. Ящик (Kasten) 18. № 20; см.: d347

      Alle den yenen de dessen bref em sen unde horen do let groten Gedeminne de koninge van Lethowen vnde wnschet en heil unde vrede an gode.
      Wi don witlich an desseme iegenwardigen breve dat to vns komen sint na unsen breven boden van des bischopes wegene van der Ryge, her Woldemer van Rosen unde her Arnolt Stoyve de in des bischopes stede is, van des capitules weghene, her Iohan Molendinum unde her Thomas, van des bischopes wegene van Osele, her Bartholomeus van Vellin unde her Ludolf van den Wittenhove, eyn domhere van Hapeselle, van des bischopes wegene van Darbete unde siner menen man unde siner sstad, her Herman Lange, van des houetmannes wegene des edelen koninges van Danemarken unde siner menen man, broder Arnolt de prior van Reuele unde her Hinric van Parenbeke, van des Meysters wegene unde der menen brodere van Liflande, broder Iohan van Lowenbroke, de kummeldur van der Mytowe, broder Otto Bramhorn, van des stades wegene van der Ryge, her Hinric van der Mytowe, her Iohan Langeside unde her Ernest, van der sulven Stad broder Wessel prior der predekere, van der minneren brodere wegene, broder Albrech Scluth.
      Wi mit dessen vorbenomeden hebbet mit rade unde mit vulborde unser wisesten enen steden vrede ge maket mit allen Cristenen luden de ere boden tho uns sendet unde vrede mit uns holden willet, in aldus daner wise, dat alle weghe in lande unde in watere open unde vri wesen scolen eneme ieweliken menschen to komende unde to varende, se tho uns unde wi tho em sunder ienegherleyge hindernisse.
      Dit sint de lant, dar wi den vrede mede maket hebbet: van unser wegene dat lant to Eusteythen unde Sameyten, Plessekowe unde alle der Russen, de under uns besethen sin; van der landesheren wegene dat bischopedom to Ryge unde de stad to Ryge; van des meysteres wegene de Memele unde de lant Kurelande unde alle dat Liflande thohoret, dat deme meystere unde sinen broderen steyth tho bewarende; van des bischopes wegene van Osele sin ganse bischopedom unde alle dat under eme beseten is; van des bischopes wegene van Darbete sin ganse bischopedom unde allet dat under eme beseten is, mit der stad van Darbethe; van des koninges wegene van Denemarken Hareyn, Wirlant, Allentaken unde alle dat under eme beseten is. Dessen vrede hebbe wi aldus gemaket.
      Were dat also, dat ieneghe manne unrech scude van deme anderen, de scolde dat vorderen, dar eme dat unrech gedan were, unde sine sake vorderen na des landes recht.
      Were dat over also, dat eme dar nen vul recht gheschen mochte, so scolde he dat bringen an den landesheren, dar eme dat unrecht inne geschen is, de scal eme vulles rechtes helpen.
      Vorthmer sin ieneghe dinch untferet in dat andere lant, dat scal men utantworden, wan dat geescheth werth.
      Vortmer wil en vri man varen van eneme lande an dat andere, des scal he weldich wesen.
      Lopt en drelle van eneme lande an dat andere, den scal men utantworden, wan he gevorderet werth.
      Is dat oc also, dat en man deme anderen guth ufte ienegerhande dinch untforet an dat andere lant, dat scal men utantworden, wan dat gheescheth wert.
      Desse vrede de scal stede bliuen unde vast, dat den nen man breken scal. Wereth over also dat ienich man, de under uns besethen is, dessen vrede breken wolde, dene scal des nene macht hebben sunder unse vulborth. Sve over dessen vrede upsagen wolde mit rechter sake, de scal deme anderen tve mande vore thoseggen.
      Uppe dat alle dinch tuschen uns vruntliken unde lefliken stan, so geve wi an unseme lande eme ieweliken menschen, de tho uns kumpt ofte van uns varet, Ryges recht.
      Unde en gewelicht copman van beyden syden de mach copen allerleyge copenscap, de eme velich is.
      Uppe ene betughinge desser vorebenomeden dinch unde up ene bebingdinge enes steden vredes so hebbe wi unse koninglike inghezegel tho dessen breven gehangen.
      Desse bref is utgegeven uppe unseme hus to de Vilne na unses heren borth dusent iar drehundert iar in dreuntwinthegesten iare des sunnendages na sunte Micheles dage.

Перевод на латинский язык в составе послания папы Иоанна XXII (Авиньон, 31 августа 1324 г.): Тайный архив в Ватикане. Reg. Avin., Vol. 21, f. 360-367, nr. 1893; см. d348

      Omnibus has litteras visuris vel audituris Gedeminne, Lethowinorum rex, pacem in Domino et salutem.
      Universis notum facimus per presentes, quod secundum nostras litteras venerunt ad presenciam nostram nuncii dominorum terrarum Livonie et Estonie; ex parte domini archiepiscopi Rigensis: domini Woldimarus miles de Rosen, Arnoldus Stoyve generalis vicarius eiusdem domini archiepiscopi Rigensis; ex parte capituli: domini Iohannes Molendinum et Thomas, canonici Rigenses; ex parte domini episcopi Osiliensis: domini Bartholomeus miles de Velin, Ludolfus de Alba curia, canonicus Osiliensis; ex parte domini episcopi, vasallorum suorum et civitatis Tarbatensis: dominus Hermannus Longus, consul ibidem; ex parte capitanei nobilissimi regis Dacie et vasallorum suorum: frater Arnoldus, prior Predicatorum in Revalia, et Hinricus miles de Parenbeke; ex parte magistri et fratrum domus Theotonicorum: fratres Iohannes de Lowenbrunke commendator de Mithowe, et frater Otto Bramhorn; ex parte civitatis Rigensis: domini Henricus de Mithowia, Iohannes Langleside, Ernestus Dives, frater Wessellus, prior Predicatorum, et frater Albertus Sluc, ex parte Minorum.
      Nos vero consilio et consensu discretorum virorum nostrorum cum prelibatis nunciis et omnibus christianis inire decrevimus pacem stabilem atque firmam, cum omnibus etiam, qui nuncios suos ad nos dirigunt et pacem nobiscum tenere intendunt in tali condicione, quod omnes vie in terra et in aqua sine omni impedimento advenienti, recedenti et pergenti ipsi ad nos et nos ad ipsos, unicuique etiam hominum aperte et libere debent esse.
      Iste sunt terre, cum quibus pacem inivimus supradictam. Primo enim nostri ex parte: Eustoythen, Sameyten, Pleskowe et omnes Ruteni, qui subiciuntur dominio nostro; ex parte dominorum terrarum Livonie et Estonie: diocesis et civitas Rigensis; ex parte magistri et fratrum Theotonicorum domus: Memelam, terras Curlandie, Lyvonie et totum, quod ad custodiendum spectat magistro et fratribus supradictis; ex parte domini Osiliensis ecclesie episcopi: sua diocesis et totum, quod sue subicitur potestati; ex parte domini episcopi Tarbatensis: sua diocesis et omnes, qui sue protectioni subiciuntur cum civitate Tarbatensi; ex parte illustris regis Dacie: Harien, Wirlant, Albentaken et totum, quod sue subicitur dicioni.
      Prelibatam pacem facere decrevimus conditione subscripta, quod si aliqua inter nos controversie materia fuerit orta, ad amicitiam reformari debet mediante iusticia vel amore.
      Item si alicui iniusticia accideret in terminis supradictis, illam debere prosequi secundum iuris exigenciam illius patrie, in qua iniusticia qualiscumque fuerit irrogata.
      Si ibidem iusticia aliqualiter fuerit denegata, extunc est ad dominorum presenciam dirigenda, qui exhibebunt iusticie complementum.
      Insuper, si aliquis bona alterius abduxerit in terram aliam, restitui debent, quandocumque fuerint requisita.
      Ceterum si aliquis liber homo pergere vel ire decreverit de una terra in aliam, debet habere liberam potestatem.
      Preterea si aliquis servus proprius fugam dederit in terram aliam, restitui debet, quando fuerit postulatus.
      Prefata enim pax debet esse stabilis atque firma, et nulli omnino hominum liceat eam infringere, nec de nostris subditis aliquis sine nostro consensu renunciande paci predicte habebit aliqualiter potestatem. Si autem aliqua pars contradicere et renunciare voluerit ex iusta causa paci predicte, duobus mensibus alter alteri predicere studeat manifeste.
      Preterea vero, ut omnia inter nos caritative se habeant et amice, damus et concedimus omni hominum ad nos venienti et recedenti in omnibus ius Rigense.
      Et unusquisque ex utraque parte emendo et vendendo omnia mercimonia sibi competencia liberam habeat facultatem.
      In testimonium premissorum et firmitatem pacis sepedicte nostrum regale sigillum presentibus est appensum.
      Datum in castro nostro Vilna, anno Domini M^oCC^oXXII^oI dominica proxima post festum beati Michaelis.

Текст на средненижненемецком языке (по изданиям Monumenta Livoniae antiquae и Codex diplomaticus Lithuaniae); разночтения даются по копии 2

      Alle de gene, de dessen breff ansen unde horen, de latet groten de boden der landesheren unde der stede, de to Liflande unde to Estlande¹ unde to Curlande sint, de van den suluen heren unde steden sant sint to Gedemminen, deme koninge van Lettouuen, unde ^2- wnscet en heil unde vrede in Gode ^-2.
      Wi boden, her Arnolt Stoyue, de in des bischoppes stede is van der Rige an gestlicken saken, unde her Woldemar van Rosen van des bischoppes wegene van der Rige, van des Capittels wegene van der Rige: herr Johann Molendinum unde her Thomas, van des biscopes wegene van Osele: her Bartholomeus van Velin unde her Ludolf van deme Wittenhowe, en domhere van Hapesel, van des biscopes wegene van Darbete unde siner menen man unde siner stad: Hermann Lange, van des houetmannes wegene des edelen koninges van Denemarken unde siner menen man: broder Arnolt, de prior van Reuele, unde her Hinric van Parenbeke, van des mesters wegene unde der menen brodere van Liflande: broder Johan van Leuuenbroke, de kummundur van der Mithouue unde broder Otto Bramhorn, van der stades wegene van der Rige: herr Hinric van der Mitthouue, her Johan Langeside, herr Ernest, van dersuluen stad: broder Wessel, prior der predikere, van der minnerbrodere wegene: broder Albrecht Sluc.
      Wi hebbet met desseme vorbenomenden koninge Gedeminnen enen steten vrede gemaket unde met allen sinen luden, de under eme beseten sint, vor alle kerstene lude, de ere³ boden to eme senden unde vrede met eme holden willet, dar wil he gerne vrede mede hebben in aldussdaniker wise, dat alle wege in lande unde in watere open unde vrie wesen scullen eme jeuueliken minscen to komende unde to varende se⁴ to vns vnde wi to en sunder jenegerleie hindernisse.
      Dit sint de lant, da wi den vrede mede maket hebbet. Van des koninges wegene van Lettouuen dat lant to Ousteyten⁵ unde Sameyten, Plessekouue vnde alle de Russen, de under eme beseten sint; van unser landesheren wegene: dat biscopdom to Rige unde de stad to Rige; van des mesters wegene: de Memele vnde dat lant to Curlande vnde alle, dat to Liflande tohoret, dat deme mestere unde sine broderen steit to beuuarende; van des biscopes wegene van Osele: sin ganse biscopdom vnde alle, dat vnder eme beseten is; van des biscopes wegene van Darbete: sin ganse biscopdom unde alle, dat vnder eme beseten is met der stad van Darbate; van des koninges wegene van Denemarken: Harien⁶, Wirlant, Alentaken vnde alle, dat under eme beseten is. Dessen vrede hebbe wi alsus gemaket.
      Were dat also data jenegeme manne vnrecht scude van deme anderen, de sculde dat vorderen dar, dar eme dat vnrecht gedan were vnde sine sake vorderen na des landes rechte.
      Were dat ouer also, dat eme dar nen volrecht scen mochte, so sculde he dat bringen an den landes heren, dar eme dat unrecht inne scen is, de scal eme volles rechtes behelpen.
      Vortmer sint jenege dink gescen, de scal men vorliken met fruntscap ofte met rechte.
      Lopt en drel van eneme lande in dat andere, den scal men utantuuerden, wan he geuorderet wert.
      Is dat och also, dat en man deme anderen goth ofte generhande⁷ dink entuoret in dat andere lant, dat scal men utantuuerden, wan dat geescet wert.
      Vortmer wil en vrie man varen van eneme lande in dat andere, des scal he weldig wesen.
      Desse vrede de scal stede bliuen vnde vast, also dat den neman breken scal. Were dat ouer also dat jenich man van dessen benomeden landes heren dessen vreden breken wolde, de scal des nene macht hebben, sunder volbort aller dessen benomeden landes heren. Sue ouer dessen vrede opsoggen wolde met rechter sake, de scal deme anderen twe manede vore to seggen.
      Uppe dat dat alle dinc tuscen vns vruntliken unde lefliken stan, so heft desse benomede koning Gedeminne van Lettouuen in sineme lande eneme jeuueliken minscen to en to komende vnde van en to varende gegeuen Riges recht.
      Vortmehr en jeuuelik kopman van beiden siden mach kopen allerleie kopenscap de eme vellich is.
      Uppe ene betugenge desser vorbonomeden dinge unde uppe ene bebindinge enes steden vredes so hebbe wi alle vse yngesegele to deseme brefe hangen.
      Desse bref ist utgegeuen uppe dem hus thor Vilne na unses Heren bort dusent yar drehundert yar in deme dre und tvinttegesten yahre, des Sunnendages na Sunte Micheles dage.

¹ Estlande: в копии 2 нет. ^{2 - 2} В копии 2: vunschet en an Gode. ³ В изд. Codex diplomaticus Lithuaniae: ene. ⁴ В копии 2: de. ⁵ В копии 2: Eusteyten. ⁶ В копии 2: Hereyn. ⁷ В копии 2: ienegerhande.

Перевод на латинский язык в составе послания папы Иоанна XXII (Авиньон, 31 августа 1324 г.): Тайный архив в Ватикане. Reg. Avin., Vol. 21, f. 360-367, nr. 1893; см. d348

      Omnibus presens scriptum visuris vel audituris Arnoldus Stoyve, venerabilis in Christo patris ac domini domini Frederici Dei et apostolice Sedis gratia sancte Rigensis ecclesie archiepiscopi in spiritualibus vicarius generalis, Woldemarus miles de Rosen, Iohannes Molendinum et Thomas, eiusdem sancte Rigensis ecclesie canonici, Ludolfus de Alba curia canonicus, Bartholomeus miles de Velin, vassallus Osiliensis ecclesie, Hermannus Longus, consul Tarbatensis, frater Arnoldus prior fratrum Predicatorum in Ravalia, Hinricus miles de Parenbeke vassallus excellentissimi principis regis Dacie, frater Iohannes de Lowenbruke commendator in Mithowia, frater Otto Bramhorn, professores ordinis Theotonicorum domus, Hinricus de Mithowia, Iohannes Langleside, Ernestus Dives, consules civitatis Rigensis, frater Wessellus prior Predicatorum, frater Albertus Slut de ordine Minorum salutem in Domino sempiternam.
      Noverint universi presencium inspectores, quod nos prenominati nuncii nuper ad magni cum principem Gedeminnem Lethowinorum regem cum plena potestate faciendi et dimittendi missi, cum ipso rege et suis pro omnibus hominibus christianis, qui suos nuncios ad nos dirigunt et pacem nobiscum tenere intendunt, inivimus pacem stabilem atque firmam condicione subscripta, quod omnes vie in terra et in aqua sine omni impedimento unicuique homini venienti et pergenti ipsi ad nos et nos ad ipsos aperte et libere debent esse.
      Iste vero sunt terre cum quibus et pro quibus pacem inire decreuimus supradictam. Primo enim ex parte regis predicti: Lethowie, Eustoythen, Sameyten, Pleskowe et omnes Rutheni, qui eiusdem regis dominio subiciuntur. Ex parte dominorum terrarum, qui nos ad Lethowiam emiserunt: primo tota diocesis civitasque Rigensis; ex parte magistri et fratrum Theothonicorum domus: Memelam, terras Curonie, Lyvonie et totum, quod ad custodiendum spectat magistro et fratribus supradictis; ex parte domini episcopi ecclesie Osiliensis sua diocesis et totum, quod sue subicitur potestati; ex parte domini episcopi Tarbatensis: sua diocesis et omnes, qui sue protectioni subiciuntur cum civitate Tarbatensi; ex parte gloriosi principis regis Dacie: Harien, Wirlant, Albentaken et omne, quod sue subicitur dicioni.
      Ac prelibatam pacem conditione infrascripta facere decrevimus, quod si alicui iniusticia accideret in terminis supradictis, illam debere prosequi secundum iuris exigentiam illius patrie, in qua qualiscumque iniusticia fuerit irrogata; quod, si ibidem iusticia aliqualiter fuerit denegata, extunc est ad presentiam dominorum dirigenda, qui exhibebunt secundum iuris formulam iusticie complementum.
      Item si aliqua inter nos contentionis materia quocumque casu fuerit orta, reformari debet ad amiciciam pristinam mediante iusticia vel amore.
      Insuper, si aliquis bona alterius abduxerit in terram aliam, restitui debent, quandocumque fuerint postulata.
      Ceterum si aliquis liber homo ire vel pergere decreverit de una terra in aliam, debet habere liberam potestatem.
      Preterea si aliquis servus proprius fugam dederit in aliam terram, debet restitui, quando fuerit requisitus.
      Prefata enim pax debet manere stabilis atque firma et nulli omnino hominum liceat eam infringere, aut de nostris subditis aliquis sine nostro consensu renunciando paci predicte aliqualiter habeat potestatem. Si autem aliqua pars contradiceret et renunciare paci predicte voluerit, duobus mensibus altera alteri predicere studeat manifeste.
      Preterea vero, ut omnia inter nos caritative se habeant et amice, damus et concedimus omni homini ad nos venienti et recedenti in omnibus ius Rigense.
      Et unusquisque ex utraque parte emendo et vendendo omnia mercimonia sibi competencia habeat liberam facultatem.
      In premissorum testimonium et pacis sepedicte firmitatem sigilla omnium nostrorum nunciorum predictorum presentibus sunt appensa.
      Datum in castro nostro [sic] Vilna, anno Domini M^o CCC^o XXIII^o dominica proxima post festum Michaelis.